Hansken de olifant

Afgelopen zondag vierden wij dat we al 35 jaar een leuk stel zijn. Daarvoor waren we al 4 jaar nog-geen-stel, dus volgend jaar alweer ons 40-jarig jubileum. Maar zo ver is het nog niet.

Met een paracetamol in de mik omdat ik mij nog wat appelig voelde na de heftige bijwerkingen van de 2e prik vrijdag, was ik gelukkig fit genoeg om uit eten te gaan. We hadden een tafeltje gereserveerd bij Elea in Rijswijk. In de Herenstraat zagen wij voor het eerst een bankje met zes olifanten. Huh, stond dat er al eerder en waren we daar steeds aan voorbijgelopen? Of was het nieuw?

Het bleek gloednieuw te zijn. Bij de koffie na het eten kregen we er uitleg over. Het is een waar gebeurd verhaal. Hansken was een olifant (dat dachten we al) die in de 17e eeuw door Europa reisde. Zij is in 1630 in Ceylon geboren en overleed in 1655 in Florence. Nog piepjonge voor een olifant. Ze werd tijdens haar leven door diverse kunstenaars vastgelegd, waaronder Rembrandt van Rijn en Stefano della Bella.

Hansken, schets van Rembrandt

Hansken werd in 1632 naar Holland verscheept door de VOC vanuit Batavia. Ze werd cadeau gedaan aan de stadhouder Frederik Hendrik van Oranje, die om enkele exotische dieren had verzocht. De eerste poging om een olifant naar de stadhouder te zenden was mislukt. Dit schip verging toen er brand uitbrak aan boord. In 1633 kwam Hansken aan, tegelijkertijd met onder andere een luipaard en een hert. Na een verblijf in Rijswijk in het paleis van de stadhouder werd zij een paar keer doorverkocht. Kennelijk was de stadhouder toch niet zo blij met haar.

Met een van haar latere eigenaars trok zij langs kermissen in Europa. Hansken kon diverse kunstjes, zoals het afvuren van een pistool, het optillen van haar voorste poten, het maken van een buiging, het zwaaien met een sabel en het afnemen van een hoed. De populairste waren de kunstjes waarbij het publiek bij betrokken werd. Zo kon Hansken een vermeende dief in het publiek aanwijzen en ontmaskeren.

Ze kwam nog met regelmaat terug in Nederland, maar reisde uiteindelijk via Denemarken, Duitsland en Zwitserland naar Italiƫ. Daar stierf zij waarschijnlijk aan een infectie. Het goede nieuws is dat haar skelet nog te zien in Florence in het Museo della Specola. Wij gaan haar daar zeker opzoeken zodra we weer in Florence zijn.

De winkeliersvereniging Oud-Rijswijk besloot Hansken op een andere manier te eren namelijk met een bankje en een koekblik. Bij Elea komen daar de friandises bij de koffie in. Je kan het slechter treffen als dode olifant.

Koekblik met Hansken

9 thoughts on “Hansken de olifant

  1. Het leven van olifanten ging in de 17e eeuw ook al niet over rozen. Maar wat ik me nou afvraag … zo’n exotisch dier … Was Hansken nou echt de beste naam die ze konden verzinnen? Het was nog net niet Greta 1, zeg.

  2. Wat een apart verhaal en wat een gesol met dat beest.
    (NB als ik op mijn mobieltje op jouw blog wil reageren, moet ik telkens van alles invullen. Vanaf mijn laptop niet. Vandaar late reactie).

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *