Kunst en cultuur

Wandelen met Komoot en een museumbezoek

Hermieneke Delft, Kunst en cultuur, Uitstapjes, Vakantie, Wandelen

Gisteren ondernamen wij een tweede wandeling met Komoot. Mijn enthousiasme is iets bekoeld, want Komoot stuurde ons tot twee keer toe over een ruiterpad 🐎. Gelukkig was het erg rustig, want paarden hebben mij te grote tanden en benen. Op dit kleine euvel na hadden wij weer een heerlijke wandeldag vanaf Scheveningen door Meijendel en langs de Waalsdorpervlakte weer retour naar Scheveningen.

Vandaag deden we een thuisdagje met alleen een bezoek aan het museum Prinsenhof waar we een tentoonstelling van Jan Schoonhoven en Lothar Wolleh zagen. Ik citeer van de website van het museum:

“De tentoonstelling Lothar Wolleh ziet Jan Schoonhoven. Meesters in ritme en licht in Museum Prinsenhof Delft vertelt het verhaal van een buitengewone vriendschap tussen de Delftse beeldend kunstenaar Jan Schoonhoven en de Düsseldorfse fotograaf Lothar Wolleh. Nog niet eerder werden deze twee grootheden uit de jaren zestig samen getoond. Wollehs liefde voor het fotografische experiment maakt hem tot een pionier van de naoorlogse fotografie. De tentoonstelling brengt reliëfs en tekeningen van Jan Schoonhoven samen met Lothar Wollehs fotografie. Tegen de achtergrond van hun gedeelde fascinatie voor de werking van ritme en licht, biedt de tentoonstelling een nieuw perspectief op het leven en werk van Jan Schoonhoven.”

Ik vond het een erg mooie tentoonstelling. Hij geeft je het gevoel dat je heel dicht bij de kunstenaar komt. Dat is ongetwijfeld niet per se waar, maar dat geeft niet. Vooral de film (uit 2005) over Jan Schoonhoven was erg interessant en leerzaam. Verder zou ik iedereen aanraden deze tentoonstelling te bezoeken en daarna nog even leuk door Delft te lopen vanwege de herkenning van Schoonhovens thema’s.

Botanische tuin

Hermieneke Delft, Kunst en cultuur, Vrienden

Dit weekeind kwam vriendin B uit Hamburg logeren. Net als drie jaar geleden. Vorig jaar gingen wij naar Hamburg en waarom wij – tegen de traditie in – een bezoekje in 2021 oversloegen, weet ik niet.

In elk geval was het weer heel erg gezellig. Altijd een feestje om weer even in het echt bij te praten in plaats van alleen via mails en appjes.

Zondagmorgen gingen we naar de botanische tuin in Delft. Daar was een wandeling uitgezet langs 29 keramiekstukken van verschillende kunstenaars, die allemaal een spreekwoord of gezegde verbeelden. Dat is extra leuk omdat vriendin B weliswaar goed Nederlands spreekt, maar lang niet alle uitdrukkingen kent én zij ons weer iets kon leren over eventuele equivalenten in het Duits. Zoals “Reden so wie mir der Schnabel gewachsen ist”. Staat er ook tussen de zes voorbeelden die ik heb uitgekozen om hier te tonen.

Nadat we alle beeldjes hadden gevonden, bezochten we de tropische kassen en de medische planten. Ik wist eigenlijk niet dat de botanische tuin zo mooi is. Klein, maar heel fijn!

RADIUS

Hermieneke Delft, Kunst en cultuur, Uitstapjes

Dankzij Poly, de zomerstorm, hebben wij ons uitstapje naar Gouda maar geskipt. Een ochtendje thuis met koffie en macarons was ook een prima begin van de dag.

De middag werden we iets actiever en bezochten RADIUS. Dit is een centrum voor hedendaagse kunst en ecologie. Het is gevestigd in het pomp huis bij de oude watertoren. In deze toren zijn al diverse projecten in de planning geweest, maar geen van alle werd een succes. RADIUS is voor zo ver ik weet vorig jaar van start gegaan, maar dus niet in de watertoren zelf. Misschien geeft dat betere kansen.

Watertoren rond 1900
Ingang watertoren
Het pomphuis
De twee tentoonstellingen

De naam RADIUS is gebaseerd op de cirkelvormige geometrie van de tentoonstellingsruimte: het oude waterreservoir onder het pomphuis. En er is ook nog een – zoals zij het zelf noemen – meer poëtische uitleg van de naam, maar die is zo wazig da ik hem hier niet kan herhalen. Staat ongetwijfeld ook op hun website, dus voor de geïnteresseerde: klik lekker door.

Het programma bevindt zich op het snijvlak van kunst en wetenschap, met speciale aandacht voor klimaat, ecologie en leefomgeving. Actueel en Delfts, dus ik was erg benieuwd.

Er zijn op dit moment twee exposities: A heavy halo en De glazen stad. De eerste is van één kunstenaar, Oscar Santillán, die de communicatie van inheemse Zuid-Amerikaanse volken vergelijkt met die van AI in deze tijd. Eerlijk gezegd een tikje onbegrijpelijk, maar hij maakt wel mooie afbeeldingen.

De glazen stad gaat uiteraard over het Westland. Zeven kunstenaars buigen zich over het concept van de enorme productie van groenten en fruit in een omgeving waar seizoenen er niet meer toe doen en het misbruik van arbeidsmigranten ook niet (mijn woorden).

Allebei indrukwekkend net als de ruimte waarin de tentoonstellingen zijn opgebouwd. Ik hoop dat RADIUS een succes wordt (of al is, dat kan ik niet zo goed beoordelen). Wij komen er vast en zeker terug als er weer nieuwe tentoonstellingen zijn. We hoorden dat er in juli ook nog een excursie naar het Westland gepland staat, maar die laten we aan ons voorbijgaan.

Opera in Versailles

Hermieneke Familie, Kunst en cultuur, Muziek, Vakantie

Belofte maakt schuld: het operaverslag. Ons reisje Parijs was voor de helft een familiebezoek en voor de leuk hadden wij het uitgebreid met een paar dagen samen in een hotel. We gingen op bezoek bij de Franse amant C van mijn schoonmoeder. Zelf kwam ze ook, zij het wat verlaat omdat ze de Thalys had gemist. Dus vrijdagavond brachten wij alleen met C door.

Zaterdagavond had hij kaartjes voor een opera in het paleis van Versailles geregeld. Omdat hij die kaartjes ook weer kwijt was geraakt, was het nog even spannend of we de voorstelling wel zouden kunnen meemaken, maar na een uur vloeken en tieren had hij de e-tickets toch weer op zijn telefoon weten te zetten. Jammer wel dat we zonder eten moesten vertrekken, maar we hadden gelukkig vrij copieus geluncht.

C rijdt als een agressieve Fransman, dus helemaal relaxt was ik nog niet. En toen de door hem uitgekozen weg ook nog eens afgesloten bleek, waren de rapen gaar. Hij wilde om de 3 politiemannen heen slalommend toch zijn geprefereerde route nemen, maar daar staken de agenten uiteraard een stokje voor. C koos eieren voor zijn geld en draaide bij en om.

We arriveerden ruim op tijd bij het paleis en konden rustig naar onze plaatsen in de opera wandelen. We zaten aan de zijkant vlakbij het toneel. Ik zat op het hoekje waar een deur was, waar regelmatig zangers door naar het toneel kwamen. Soms bleven ze ook naast mij staan en zongen alvast hun lied. Dat heb ik nooit eerder meegemaakt en het was fantastisch! Het toneel was sowieso grappig, want het liep om het orkest heen. Het grootste deel was achter het orkest, maar er was ook een smalle strook voor het orkest bijna tegen de eerste rij van de zaal aan. Ook daar liepen af en toe zangers/zangeressen om een lied te zingen.

Plafond
Een maquette van de zaal
Orkestbak
Het deurtje naast mijn zitplaats

De opera – La caravane du Caïre van Grétry – die werd opgevoerd was eigenlijk meer een operette. Niks geen drama en stervende hoofdpersonen. Integendeel, het is een opera met een happy end. Het is wel een erg Franse opera. Continu werd de lof van de Fransen bezongen en de Italiaanse, Engelse en Hollandse vrouwen werden beschimpt. Chauvinisme ten top. Maar ik heb ervan genoten. Prachtige kostuums, een mooi ballet en – ook niet onbelangrijk – geweldige muziek en zang.

Na afloop door schoonheid en honger overmand eindigden we in een Grieks restaurant, waar we nog een salade hebben weggewerkt voordat we weer naar huis gingen.

Naundorff, een stadsopera

Hermieneke Actueel, Delft, Geschiedenis, Kunst en cultuur, Muziek

Afgelopen donderdag gingen we naar de opera. Heel toevallig hadden we een aankondiging gezien en waren er nog kaartjes voor de generale repetitie op 16 maart. Gek dat we er niet eerder van hoorden, want het is een heel Delfts project, van Zangstudio Delft, inclusief een crowdfunding om het gerealiseerd te krijgen. Maar dat is dus allemaal ongemerkt aan ons voorbijgegaan.

Eerst iets over het verhaal. Karl Wilhelm Naundorff (1785-1845) is naar eigen zeggen de zoon van de laatste Franse koning Louis XVI en koningin Marie-Antoinette. Toen in 1789 de Franse revolutie uitbrak zijn zij beiden vermoord. Hun kind, kroonprins Louis-Charles overlijdt volgens de overlevering in 1795 op 10-jarige leeftijd. Maar er zijn diverse mannen die later zeggen dat dat overlijden niet is gebeurd en dat zij de kroonprins zijn. Zo ook Karl Wilhelm Naundorff, die in 1836 Frankrijk wordt uitgezet. In 1845 arriveert hij in Delft, waar hem geen lang en gelukkig leven is beschoren, want hij overlijdt nog datzelfde jaar. Zijn graf bevindt zich om een of andere wonderlijke reden in het Kalverbos (vlakbij waar wij wonen) en op de grafsteen prijkt de naam van de persoon die hij beweerde te zijn: Louis XVII. Zijn nakomelingen zijn er tot op de dag van vandaag van overtuigd dat hij daadwerkelijk die Franse koning was. Een aantal jaar geleden kwam dat tot een hoogtepunt en werden de schamele resten van Naunhoff opgegraven en is zijn DNA vergeleken met dat van nakomelingen van Marie Antoinette en daaruit bleek klip en klaar dat hij geen kind van haar was. Case closed, zou je denken, maar de nakomelingen van Naunhoff geloven er niets van en denken dat het een wereldwijd complot is om hen van de (niet meer bestaande) Franse troon af te houden.

Een prachtig dramatisch verhaal, vooral als je bedenkt dat Naunhoff ook nog een ontploffingsmechanisme heeft ontwerpen, genaamd de “Bourbonbom” waarmee hij zijn eigen huis geheel heeft doen afbranden. Kortom, alle ingrediënten voor een opera zijn aanwezig.

De opera wordt uitgevoerd in de vervangende ruimte van het Rietveld Theater, een klein theatertje aan de gracht hier verderop. Dat theater wordt momenteel gerenoveerd, dus werd er uitgeweken naar HAL015, een multifunctionele ruimte in de oude kabelfabriek aan de Schie. Het was heel sfeervol en ik vond het een prachtige uitvoering. Je zit vlak op de speelvloer en mede daardoor word je helemaal in het verhaal getrokken. Er is eigenlijk nauwelijks decor, maar de kleding maakt dat weer helemaal goed. Het stuk is bijzonder eigentijds met thema’s als wetenschap is ook maar een mening, alternatieve feiten, complottheorieën, integriteit van onderzoekers, wat doet het met je als je afkomst onbekend is en dan ben ik vast nog wel iets vergeten. Het einde was onverwachts gruwelijk, maar ik zal geen spoiler geven. Hoewel ik niet denk dat er nog kaarten te krijgen zijn, want het wordt maar een paar keer uitgevoerd, nog tot en met aanstaande zondag.

Johannes Vermeer in Delft

Hermieneke Actueel, Delft, Geschiedenis, Kunst en cultuur

Met een grootse tentoonstelling in het Rijksmuseum en een spin-off in Museum Prinsenhof is er extra veel aandacht voor Vermeer om mij heen. In al dat PR-geweld kwam ik een podcast tegen: Het Delft van Vermeer. En die is wel een aanbeveling waard.

Het zijn slechts 8 afleveringen van maximaal 20 minuten. De presentator Dide Vonk loopt met David de Haan, conservator van Museum Prinsenhof, door Delft langs plekken die een rol speelden in het leven van Vermeer.

Misschien is het vooral leuk als je – net als ik – zelf te midden van die plekken woont. Alles is hier om de hoek, want Vermeers leven speelde zich af op een vierkante postzegel. Ik zie dan ook meteen voor mij waar ze in de podcast over praten. Op de achtergrond speelt elk kwartier het carillon, ook zo’n fijn Delfts geluid. Maar ik denk dat het ook voor niet-Delftenaren interessant kan zijn. Knoop er ook vooral een bezoekje aan de stad aan vast!

Ik ben zelf pas bij deel 4, maar ik kan de podcast warm aanbevelen. Geen minpuntjes? Ja natuurlijk wel, twee zelfs. Dide is of doet alsof zij een dom wichtje is zodat David de deskundige kan zijn. Heel irritant, maar dat probeer ik te negeren. En ze slaan onze straat over, terwijl die sinds 2015 officieel geldt als Het straatje van Vermeer.

Balletvoorstelling

Hermieneke Kunst en cultuur

Vrijdag gingen wij met onze buurvrienden M en H naar theater Amare in Den Haag naar een balletvoorstelling The Rite de Spring ofwel Le sacre du printemps van Pina Bausch op de muziek van Stravinsky. Voor de pauze wordt Common grounds gedanst door twee seniordansers, de ene is 75 jaar en de ander zelfs 78. Een rustige en ingetogen voorbereiding op het vuurwerk dat na de pauze zou losbarsten.

Het was een lang uitgesteld uitje, dat ooit in 2019 al was gepland. Wij hadden toen kaarten gekocht voor een optreden van Randy Newman in het voorjaar van 2020. Corona gooide enorm roet in het eten. Niet alleen kwam Randy Newman niet, de voorstelling die wij als vervanging in 2021 hadden geboekt verviel ook door een hernieuwde lockdown. Daarna durfden wij het lange tijd niet aan om weer iets te plannen. Maar nu ging het dan toch lukken. Wij hadden plaatsen op rij 13, dus wat kon er nog misgaan op vrijdag de 13e?

Vooraf was een lezing waar wij ook wel naartoe wilden. In een klein zaaltje stonden de stoelen klaar. Helaas waren er minstens 3x zoveel mensen als stoelen en moesten wij staan. Er bleven maar mensen naar binnen komen, het werd steeds warmer en benauwder en de brandweer had dit absoluut niet goedgekeurd. We keken elkaar aan en zeiden: “Wegwezen!” De koffie in de foyer was lekker en M en ik hadden een prima uitzicht op de verschillende soorten kledij van de andere bezoekers. Prima geregeld dus.

Het ballet was in één woord PRACHTIG. Het is altijd moeilijk om een ballet te beschrijven, dus lees vooral de uitleg op de website van het theater. Ik heb de inleidende lezing geen moment gemist. Ballet moet je gewoon beleven. Dus mocht het mogelijk zijn: ga ernaartoe! Na dit weekeind reizen zij door naar Wuppertal, dus dat zal niet eenvoudig zijn.

Enkele citaten uit de recensie van De Volkskrant:
‘… deze eerste interpretatie van Pina’s choreografie door een ensemble van louter Afrikaanse performers, afkomstig uit onder meer Togo, Ghana, Senegal, Burkina Faso, Zuid-Afrika, Nigeria en Ivoorkust.’
‘Dansen in het besef dat je misschien gaat sterven, vormt een van de belangrijkste redenen waarom zo veel choreografen (en toeschouwers) zich als een magneet aangetrokken voelen totStravinsky’s compositie, speciaal gemaakt voor Vaslav Nijinski’s choreografie van een heidens offerritueel. Bausch maakte met Das Frühlingsopfer een van de beste Sacres uit de dansgeschiedenis, mits die volgens haar precieze intenties wordt uitgevoerd. Wie aan het eind niet echt is uitgeput, heeft het ritueel niet juist gedanst. Dat geldt voor de vrouwen en voor de mannen die hen energiek, woest, soms fysiek dwingend verleiden tot overgave.’
‘De Sacre is een ceremonie waarbij het publiek te gast is om het offerritueel te aanschouwen. De dansers creëren een cirkel. Daarbinnen ligt de focus van al hun energie, motoriek, spanning, ritmes en wrijving, niet bij de overdracht naar buitenstaanders zoals toeschouwers.’

Er stond ook nog een goede tip in de krant, namelijk dat je in de pauze vooral in de zaal moest blijven zitten. Op het toneel worden namelijk vijf containers vol turfmolm over het podium uitgestort. Een groep van 12 mensen trekt met tien harken, twee bezems en twee vuurrode sneeuwscheppen de laag turf strak over de vloer, zodat die in een exact vormgegeven patroon klaar komt te liggen voor de dansers. Dansen op turfmolm is fysiek enorm zwaar. Dat maakt er echt een uitputtingsslag van.

Lof der Geneeskunst

Hermieneke Eten en drinken, Kunst en cultuur, Uitstapjes

Zoals al sinds de jaren 10 dezer eeuw gebruikelijk is, ging ik vanmiddag met collega Q naar de Lof der Geneeskunst. Ooit zijn we daar terechtgekomen omdat het onderwerp iets met hart- en vaatziekten te maken had. Onder werktijd naar De Doelen, wat wil je nog meer? We vonden het zo leuk dat we sindsdien ook gaan als het onderwerp niets met ons werk te maken heeft.

Het leuke van Lof der Geneeskunst is de afwisseling tussen medisch inhoudelijke lezingen door topwetenschappers en optredens van topstudenten van Codarts, de kunstopleiding in Rotterdam voor muziek, dans en circus. Verder krijgen jonge, veelbelovende onderzoekers van het Erasmus MC tijdens Lof der Geneeskunst de Erasmus MC Fellowships uitgereikt. Daarmee kunnen zij een aantal jaar onderzoek doen. En dit jaar was er voor het eerst ook een Fellowship voor een docent.

Het idee van deze middag is om de inwoners van de stad uitleg te geven over en inzicht in het wetenschappelijke werk in het Erasmus Medisch Centrum: de resultaten en de stand van zaken. Maar ook uitleggen wat de maatschappij eraan heeft. Zelf noemen zij het wel hun cadeau aan de stad. Het is in ieder geval altijd een klein feestje met borrel en lekkere hapjes na afloop.

Lof der Geneeskunst is een succes. De grote zaal van De Doelen zit altijd stampvol. Ook deze middag weer. Het thema was Zorgen voor de jonge generatie en de 3 lezingen waren superinteressant. Onderwerpen die besproken werden waren de eerste 1000 dagen die zo belangrijk zijn voor de ontwikkeling van een kind, risico’s en veerkracht bij kwetsbare jongeren en jongerenparticipatie in tijden van crisis (praat eens met jongeren in plaats van over jongeren). Tussendoor de optredens. Een bijna beklemmend aandoend ballet (imPOSSIBLE LOVE), een circusact met 3 mensen en een diabolo waarbij ik voortdurend mijn adem moest inhouden van angst en een zangeres en gitarist waar ik wat minder van onder de indruk was.

Na afloop gingen we uit eten met oud-collega C bij Athiti, een Indiaas restaurant. Lekker gegeten en gezellig bijgepraat. Het was weer een leuke dag zo na de vakantie. Op deze manier kan ik wel weer wennen aan het gewone leven.